Genealogisch Vademecum, deel 2: Wat is een parenteel?

Wat is een parenteel?

Een parenteel is een genealogische beschrijving van alle nazaten van een man, een vrouw of een echtpaar. Zowel de nazaten van eventuele dochters als de nazaten van eventuele zonen worden ondergebracht in het parenteel en per generatie gerangschikt.

Omdat het parenteel dus zowel mannelijke als vrouwelijke afstammingslijnen in kaart brengt, verschijnen in het overzicht niet alleen de familienaam van de probandus en zijn mannelijke nazaten.

Voordeel van een parenteel

Een parenteel is een gedegen methode om genealogisch onderzoek te publiceren, omdat het alle nazaten van een persoon of een koppel in kaart brengt, en niet slechts de vererving van een van familienaam volgt, namelijk de mannelijke afstammingslijn. Omdat in Westerse beschavingen, de vererving van familienamen in de meeste gevallen traditioneel via mannelijke afstammingslijnen verloopt, werd in vroegere tijden minder belang gehecht aan het parenteel als genealogische methode. Slechts voor beroemde of invloedrijke lieden zoals Koningin Victoria van Engeland werden parentelen opgesteld. Soms werden ook ingewikkelde erfeniskwesties of de vererving van rechten op een stichtingsfonds met behulp van een parenteel opgelost; degene die het nauwst gerelateerd was aan de erflater verkreeg een groter deel van de nalatenschap.
In de laatste jaren is de exclusieve vererving van familienamen via mannelijke lijnen genuanceerd. Door historisch onderzoek is gebleken dat in de ontstaandsgeschieden van familienamen vererving via mannelijke afstammingslijnen niet de enigste mogelijkheid was. Soms werden familienamen ook via vrouwelijke lijnen vererfd. Het grote voordeel van het parenteel is dat dit genealogisch overzicht daar rekening mee kan houden.

Hoe kan ik een parenteel weergeven?

Een parenteel wordt meestal in tekstvorm weergegeven. Vaak worden genealogische verbanden duidelijk door het gebruik van unieke getalen en letters die aan iedere persoon in een parenteel worden toegewesen. Het parenteel is dus minder rigide dan de kwartierstaat (Kekulé systeem), waarin een bepaalde logica consequent wordt aangehouden.
Om de biografien van personen in een parenteel uit te breiden worden vaak geboorte- en overlijdensdata, trouwdata, beroepen en biografische schetsen toegevoegd aan het parenteel